Μια ιστορία του κ. Κ. που μας αφορά...

«Ο κ. Κ περνούσε από μία κοιλάδα όταν ξαφνικά συνειδητοποίησε ότι τα πόδια του ήταν μέσα στο νερό. Πρόσεξε τότε ότι η κοιλάδα δεν ήταν παρά η προέκταση της θάλασσας και ότι πλησίαζε η ώρα της παλίρροιας. Στάθηκε και έψαχνε με το βλέμμα του για μία βάρκα. Όσο έψαχνε δεν κουνιότανε. Σαν είδε πως βάρκα δεν υπήρχε , παραιτήθηκε από τούτη την ελπίδα και άρχισε να ελπίζει ότι η στάθμη του νερού δε θα ανέβαινε άλλο. Μονάχα όταν έφτασε το νερό μέχρι το σαγόνι , έπαψε να ελπίζει και άρχισε να κολυμπά.
Είχε καταλάβει πως βάρκα ήταν ο ίδιος». (Μπ.  Μπρέχτ  « Ιστορίες του κ. Κόϋνερ»)

Προσωπικά εδώ και καιρό έχω πάψει να ελπίζω ότι κάποιος μεγαλοσχήμονας θα γίνει η βάρκα μου. Και όσο κολυμπώ κάνω τις παρακάτω σκέψεις:

Η σύγχρονη εκδοχή της ελληνικής κεντροαριστεράς δεν πρέπει να βασίζεται στην ελληνική εμπειρία του παρελθόντος αλλά στην ευρωπαϊκή προοπτική του μέλλοντος. Δηλαδή,  ο μελλοντικός πολιτικός φορέας του δημοκρατικού σοσιαλισμού στη χώρα μας (που θα έπρεπε να έχει ήδη ιδρυθεί) θα πρέπει να κατανοήσει τον εαυτό του ως μέρος ενός Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ως την ελληνική συνεκδοχή του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού μαζί με το γαλλικό μέρος, το γερμανικό μέρος, το ισπανικό μέρος, το σλοβενικό μέρος κλπ.



Σε αυτή την πορεία (που σήμερα σε ορισμένους μοιάζει φαντασιοπληξία αλλά αποτελεί μαθηματική συνεπαγωγή των όσων σήμερα συμβαίνουν) πρέπει εμείς , εδώ και τώρα, να κάνουμε μία προεργασία, που να στηρίξει την επαναθεμελίωση της ελληνικής κεντροαριστεράς. Η στήριξη αυτή έχει τρεις πυλώνες:
• Τον Αξιακό
• Τον Κοινωνικό
• Τον Οργανωτικό

Α.  Η αξιακή θεμελίωση της ελληνικής κεντροαριστεράς σημαίνει ότι ιδεολογικά δεν δίνει υπεροχή σε καμία από τις μεγάλες αξίες έναντι μίας άλλης: Η Ισότητα, η Ελευθερία, η Αλληλεγγύη και η Αειφορία είναι απολύτως ισοδύναμες και αλληλοτροφοδοτούμενες αξίες. Σε όποια κοινωνία η Ισότητα θεωρήθηκε πιο «ευγενής» αξία από την Ελευθερία είχαμε ολοκληρωτισμούς και σε όποια κοινωνία η  Ελευθερία θεωρήθηκε «υπέρτερη» της Ισότητας είχαμε την εκτίναξη της κοινωνικής αδικίας.
Η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία έχει τον ιστορικό ρόλο να εκπονεί πολιτικά προγράμματα που θα ενδυναμώνουν όποιο αξιακό πόλο έχει υποχωρήσει έναντι των υπολοίπων. Θα υπάρχει δηλαδή μία κυλιόμενη, ανά ιστορική περίοδο, ιδεολογική έμφαση, αυστηρά μέσα στο αξιακό τετράγωνο που προαναφέρθηκε.

Β. Οι κοινωνικές δυνάμεις στήριξης της σύγχρονης ελληνικής κεντροαριστεράς είναι υπό διερεύνηση: Η άτακτη , σχεδόν αμοραλιστική πολυσυλλεκτικότητα του ΠΑΣΟΚ είναι παρελθόν και ένα καλό παράδειγμα προς αποφυγήν – και όχι παράδειγμα προς μίμηση όπως κάνει ο ενδεής ιδεών ΣΥΡΙΖΑ. 
Η κοινωνική βάση στήριξης του ελληνικού τμήματος του δημοκρατικού σοσιαλισμού πρέπει να είναι μία συμμαχία κοινωνικών δυνάμεων ικανή να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής ενοποίησης , μίας ευρωπαϊκής ομοσπονδίας. Στρώματα που υπάρχουν αποκλειστικά λόγω προστατευτισμού, κοινωνικές δυνάμεις που ανθούν από τον παρασιτισμό και  τάξεις που επενδύουν σε κερδοσκοπικές φούσκες του σύγχρονου καπιταλισμού δεν μπορούν να συμπεριλαμβάνονται στη νέα κοινωνική συμμαχία.
Οι παραγωγικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας που έχουν εκπαίδευση , δεξιότητες και πρότυπα που συνάδουν με την προσπάθεια να ενταχθεί η χώρα με όσο το δυνατόν καλύτερους όρους στη διαφαινόμενη  ευρωπαϊκή ομοσπονδία μπορούν να αποτελέσουν έναν πόλο αυτής της κοινωνικής συμμαχίας. Είναι δυνάμεις της «επιστημονικής» μεσαίας τάξης, υγιών επιχειρηματικών κινήσεων, εξωστρεφών δράσεων και «κλασσικών» δυνάμεων της μισθωτής εργασίας. Οι δυνάμεις αυτές σήμερα  δραστηριοποιούνται και στο δημόσιο τομέα- σίγουρα όμως είναι πιο ισχυρές  στον ιδιωτικό τομέα.
Προφανώς το θέμα είναι μεγάλο και απαιτεί τεκμηρίωση και δυνατότητες που δεν κατέχω…

Γ. Ο Οργανωτικός πυλώνας στήριξης της νέα ελληνικής κεντροαριστεράς – το περίφημο πολιτικό υποκείμενο των κλασσικών θεωριών- είναι και αυτός υπό αναζήτηση. Τα υπάρχοντα σχήματα στο χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού δεν αντέχουν ή και απάδουν των περιστάσεων …
Η αναζήτηση αυτή πρέπει σύντομα να λάβει τέλος γιατί σε λίγο καιρό θα είναι εξίσου χρήσιμη με την «αναζήτηση του χαμένου χρόνου».
Ασφαλώς, η λύση δεν μπορεί να έλθει από αλλεπάλληλες σεχταριστικές δράσεις ούτε από συνένωση κενοταφίων ούτε από άνωθεν πρωτοβουλίες «στρατηγών της ομίχλης».
Η σύγκλιση δυνάμεων, η απόσυρση ιδεών και προσώπων του παρελθόντος, η σαφής ατζέντα για την αλλαγή στο πολιτικό σύστημα και ένα νέο οργανωτικό μοντέλο «αλλαγής υποδείγματος»,  που φέρνει στο προσκήνιο τα δίκτυα δράσης και τη συλλογικότητα ακόμα και στην ηγεσία, μπορούν να είναι τα συστατικά στοιχεία για μία νέα αρχή.

Πρέπει όμως να βιαστούμε γιατί βάρκα στον ορίζοντα δε φαίνεται και το νερό έχει φτάσει στο σαγόνι…

Δημήτρης Κατσαντώνης